www.wiarabiblijna.fora.pl

tom68

Rodzina Jezusa

Ludzie od wiekow tocza spor o to, czy Jezus mial rodzonych braci, czy tez bylo to potomstwo Jozefa z pierwszego malzenstwa. Nie brak tez glosow, ze wymienieni w ewangeliach bracia to kuzyni Jezusa. Czy na podstawie Biblii mozna to jednoznacznie rozstrzygnac?
W prawoslawnym klasztorze sw. Gerasimosa na Pustyni Judzkiej zachowala sie piekna ikona. Przedstawia Swieta Rodzine uciekajaca do Egiptu przed zlymi zamiarami Heroda Wielkiego. Z przodu kroczy sedziwy Jozef niosacy na swoich barkach malego Jezusa. Za nim na bialym koniu jedzie Maria, a pochod zamyka mlodzieniec, ktory pogania konia. Mnisi nie znaja daty powstania malowidla, ktore jest w ich klasztorze od setek lat, ale nie maja watpliwosci, ze owym mlodziencem jest Jakub, syn Jozefa.

RODZINA JEZUSA. W ewangeliach czytamy, ze Jezus mial rodzenstwo: „A przyszedlszy w swoje ojczyste strony, nauczal w synagodze ich, tak iz sie bardzo zdumiewali i mowili: Skad ma te madrosc i te cudowne moce? Czyz nie jest to syn ciesli? Czyz matce jego nie jest na imie Maria, a braciom jego Jakub, Jozef, Szymon i Juda? A siostry jego, czyz nie sa wszystkie u nas? Skad ma tedy to wszystko?”1. Nowy Testament wymienia braci Jezusa szesnascie razy. Kim byli? Epifaniusz (315-403), biskup Salaminy, znamienity apologeta wczesnochrzescijanski znajacy z pierwszej reki tradycje judejskie, napisal, ze bracia i siostry Jezusa byli dziecmi z pierwszego malzenstwa Jozefa, ktory byl wdowcem, kiedy pojal za zone Marie2. Jego slowa potwierdza obyczaj, ktory nakazywal najstarszemu lub jedynemu synowi przejac biznes po ojcu. Jezus nie wywolal zgorszenia w Nazarecie, gdy zostawil warsztat ciesielski starszym braciom. O tym, ze bracia i siostry Jezusa nie byli dziecmi Marii, swiadczy tekst: „Potem rzekl do ucznia: Oto matka twoja! I od owej godziny wzial ja ow uczen do siebie”3 . Wedlug owczesnych obyczajow, obowiazek opieki nad matka spoczywal na jej potomstwie. Fakt, ze umierajacy Jezus przekazal opieke nad swoja matka apostolowi Janowi, wskazuje, ze byl On jej jedynym dzieckiem. Poczatkowo bracia Jezusa nie wierzyli, ze jest Mesjaszem: „Rzekli wiec do niego bracia jego: Odejdz stad i idz do Judei, zeby i uczniowie twoi widzieli dziela, ktore czynisz. Nikt bowiem nic w skrytosci nie czyni, jesli chce byc znany. Skoro takie rzeczy czynisz, daj sie poznac swiatu. Bo nawet bracia jego nie wierzyli w niego”4 . Czy do tego nawiazywal Jezus, kiedy powiedzial: „Nigdzie prorok nie jest pozbawiony czci, chyba tylko w ojczyznie i w swoim domu”5 Wsrod Jego uczniow poczatkowo nie bylo nikogo z Jego rodziny, dlatego delikatnie zganil bliskich, ze nie ma ich wsrod Jego sluchaczy: „A gdy On jeszcze mowil do tlumow, oto matka i bracia jego staneli na dworze, chcac z nim mowic. I rzekl mu ktos: Oto matka twoja i bracia twoi stoja na dworze i chca z toba mowic. A On, odpowiadajac, rzekl temu, co mu to powiedzial: Ktoz jest moja matka? I kto to bracia moi? I wyciagnawszy reke ku uczniom swoim, rzekl: Oto matka moja i bracia moi! Albowiem ktokolwiek czyni wole Ojca mojego, ktory jest w niebie, ten jest moim bratem i siostra, i matka”6
.
KUZYNI JEZUSA. Czasem mozna spotkac sie z pogladem, ze bracia i siostry Jezusa to Jego kuzyni i kuzynki. Jako pierwszy teze te wysunal na przelomie IV i V wieku Hieronim ze Strydonu. Jednak jak napisal historyk i pisarz katolicki, Ian Wilson, „mimo ze czesto probuje sie wyjasnic slowa ewangelii tym, ze slowo bracia moze na Bliskim Wschodzie znaczyc kuzyni, to wypowiedzi Flawiusza i innych dowodza, ze w tym kontekscie slowa bracia i siostry znaczyly dokladnie to, co znacza”7.Jozef Flawiusz, apostol Pawel i Hegezyp znali greckie slowo kuzyn (gr. anepsios), a jednak wobec braci Jezusa uzyli slowa brat (gr.adelphos)8. Ksiadz prof. John Meier z Katolickiego Uniwersytetu Amerykanskiego w Waszyngtonie, redaktor naczelny kwartalnika Catholic Biblical Quarterly, napisal: „W Nowym Testamencie wystepuje slowo kuzyni, ktore musialo byc dobrze znane w kosciolach zalozonych przez Pawla, gdyz pojawia sie ono na przyklad w Liscie do Kolosan (4,10), totez gdyby Pawel mial na mysli kuzyna, a nie brata, uzylby zapewne slowa anepsiosw Liscie do Galacjan i w Liscie do Koryntian, zamiast adelphos”9.

JAKUB, BRAT PANSKI. Wkrotce po zmartwychwstaniu Jezusa przynajmniej jeden z Jego braci, Jakub, uwierzyl w Niego10. Czy dlatego ikona z klasztoru sw. Garazimosa pokazuje tylko Jakuba w drodze do Egiptu, mimo ze Jozef mial wiecej dzieci11? Ze slow Pawla wynika, ze Jakub byl zonaty, tak jak inni bracia Jezusa: „Czy nie wolno nam zabierac z soba zony chrzescijanki, jak czynia pozostali apostolowie i bracia Panscy, i Kefas?”12. Jakub stal sie liderem Kosciola chrzescijanskiego w Jerozolimie i do niego nalezal decydujacy glos podczas pierwszego soboru chrzescijanskiego w Jerozolimie13. Do Jakuba udal sie apostol Pawel, gdy przywiozl pieniadze zebrane w czasie podrozy misyjnej14. Jakuba zwano Justem, czyli Sprawiedliwym, ze wzgledu na prawosc. Wedlug Hegezypa (ok. 110-180 r.), Jakub nie pil wina ani nie jadl miesa, a jego kolana byly twarde jak u wielblada od czestych modlitw15. Opis ten harmonizuje z trescia przypisywanego mu Listu sw. Jakuba, ktory kladzie akcent na posluszenstwo wobec prawa. Przyklad Jakuba pociagnal tak wielu Zydow do Chrystusa, ze Sanhendryn postanowil go usmiercic. W 62 roku arcykaplan zwany Mlodszym Annaszem wykorzystal smierc namiestnika rzymskiego Festusa, aby zanim do Jerozolimy przybedzie jego nastepca, skazac Jakuba na ukamienowanie za rzekome przekroczenie prawa. Wywolal tym oburzenie wielu Judejczykow, ktorzy wyslali poselstwo do krola Agryppy, aby zdjac go z urzedu arcykaplanskiego, do czego krol sie przychylil, pozbawiajac Mlodszego Annasza tej godnosci16.Hegezyp oraz Klemens Aleksandryjski napisali w II wieku, ze czlonkowie Sanhedrynu, korzystajac z obecnosci tlumow przybylych do Jerozolimy na swieto Paschy, chcieli zmusic Jakuba do publicznego wyparcia sie wiary w Chrystusa. W tym celu kazali go zaprowadzic na szczyt muru swiatynnego i zagrozili smiercia, jesli nie wyprze sie chrzescijanskiej wiary. Ku ich wscieklosci Jakub oswiadczyl z tego miejsca, ze Jezus Chrystus zasiadl po prawicy Boga Ojca w niebie, skad przyjdzie na oblokach. Za to stracono go w dol. Jakub spadl za murem swiatynnym, ale przezyl. Modlil sie slowami: „Panie Boze, prosze Cie, abys im wybaczyl, gdyz nie wiedza co czynia”. Wowczas faryzeusze i uczeni w Pismie chwycili za kamienie. Widzac to, pewien kaplan z rodu Rechabitow zawolal: „Przestancie! Coz czynicie? Ten czlowiek modli sie za nami”. W tejze chwili stojacy nieopodal folusznik rzucil w Jakuba dragiem, ktory trafil go w glowe i zabil. Pochowano go nieopodal tego miejsca17.
OSSUARIUM JAKUBA. W 2002 roku Discovery Channel oglosil odkrycie ossuarium, w ktorym byly pochowane kosci Jakuba. Jego wlasciciel, kolekcjoner zabytkow Oded Golan, twierdzi, ze nabyl je kilkadziesiat lat wczesniej od arabskiego antykwariusza w Jerozolimie. Aremejski napis wyryty na ossuarium: „Jakub, syn Jozefa, brat Jezusa” (Ya’akov bar Yosef ajui diYeshua) wzbudzil ogromna sensacje. Niektorzy uczeni uwazaja ten napis za falsyfikat, poniewaz patyna pokrywajaca tekst nie wydaje sie starozytna. Z drugiej strony badania kilku wybitnych archeologow, geologow i epigrafow, w tym prof. Josepha Fitzmyera, wieloletniego wykladowcy Amerykanskiego Uniwersytetu Katolickiego i znawcy jezyka aramejskiego, wskazaly na starozytnosc napisu. Analiza materialu i sposobu wykonania ossuarium przeprowadzona przez najlepsze izraelskie laboratoria potwierdzila jego starozytne pochodzenie. Fakt, ze obok imienia Jakuba i jego ojca Jozefa pojawia sie na ossuarium imie jego brata, czyli Jezusa, jest znamienny. Znany jest tylko jeden taki przypadek: na ossuarium z Qumran wymieniono brata zmarlego; na innych ossuariach pojawia sie co najwyzej imie ojca. Podpis na ossuarium Jakuba dowodzi, ze jego brat byl osoba przynajmniej tak wazna dla zmarlego jak jego ojciec. Napis wykonano klasyczna aramejska kursywa uzywana od lat 20. I w. p.n.e. do lat 70. I w. n.e. Styl pisma w Judei ulegl zmianie po przegranej wojnie z Rzymem w 70 roku. Ksztalt kilku liter w tym napisie zwiastuje juz kolejny styl, co pozwala datowac napis na lata 60-70 I w. n.e., jak stwierdzil André Lemaire, filolog z Sorbony, ktory specjalizuje sie w badaniu starozytnych tekstow semickich. Tresc napisu i jego datowanie potwierdza relacja Jozefa Flawiusza, ktory napisal, ze Ananiasz wykorzystal smierc prokuratora rzymskiego Festusa, aby pozbawic zycia „Jakuba, brata Jezusa Chrystusa”18.

Yuval Goren z uniwersytetu w Tel Avivie i jego kolega geolog Avner Ayalon z IAA zakwestionowali autentycznosc napisu, a ich raport i publikacje w pismach naukowych przyczynily sie do powszechnego zakwestionowania autentycznosci napisu na sarkofagu, a nawet do postawienia Odeda Golana w stan oskarzenia o falszerstwo przed sadem izraelskim. W 2005 roku nowe badania sarkofagu przeprowadzil prof. Wolfgang E. Krumbein z uniwersytetu w Oldenburgu, posiadacz dwoch doktoratow, autor pietnastu naukowych ksiazek i czterystu naukowych artykulow. Ten wiodacy specjalista w zakresie geologii, geochemii i mikrobiologii stwierdzil, ze napis nie moze byc wspolczesnym falszerstwem, poniewaz „musialo minac minimum 50-100 lat, aby powstal charakterystyczny sklad patyny, ktorej slady widnieja wewnatrz napisu”19. Wolfgang Krumbein zbadal patyne w innych miejscach sarkofagu i stwierdzil, ze jest identyczna z ta, ktora wystepuje wewnatrz napisu, a zatem napis jest tak stary jak sarkofag, zas sarkofag jest bez watpienia starozytny20. Co poczac z wczesniejszym krytycznym raportem izraelskich uczonych? Prof. Krumbein napisal: „Wnioski ze sprawozdania Gorena, Ayalona i ich kolegow maja swe zrodlo w serii bledow, pochopnych zalozen, uprzedzen, niewlasciwej metodologii, blednej geochemii, w poleganiu na niepotwierdzonych danych, ignorowaniu danych takich jak to, ze napis zostal oczyszczony wspolczesnymi srodkami chemicznymi”21. Co prawda Goren w swoim raporcie dla IAA sprawozdal, ze napis byl czyszczony wspolczesnymi srodkami chemicznymi, co sprawilo, ze przeprowadzone przez niego testy nie spelnialy niezbednych kryteriow. Jedna z glownych przyczyn, dla ktorych prof. Goren z IAA uznal napis za falszerstwo, byly znalezione w napisie mikroskamieliny nanoplanktonu, ktore obficie wystepuja w morskich skalach osadowych, ale nie w skalach ladowych. Krumbein zaprzeczyl temu jednak, piszac, ze morskie mikroskamieliny, choc niewidoczne golym okiem, wystepuja czesto w patynie na kamieniach z okolic Jerozolimy22. Krumbein znalazl je na sarkofagu Jakuba takze w innych miejscach, co swiadczy o autentycznosci napisu. Niedawno wyszlo tez na jaw, ze niektore obserwacje Krumbeina poczynili wczesniej inni czlonkowie zespolu IAA, ale ich opinie przemilczano. Co gorsza, analiza zdjec sarkofagu, przeprowadzona przez skrupulatnego niemieckiego profesora, wykazala, ze na zdjeciach, wykonanych zanim izraelska policja skonfiskowala zabytek, widniala jeszcze wewnatrz napisu oryginalna patyna, ktora zostala pozniej usunieta, zapewne podczas testow. Choc sprawa autentycznosci napisu na ossuarium Jakuba pozostaje otwarta, toostatnie badania przemawiaja dosc zdecydowanie za jego autentycznoscia. Dla chrzescijan ma to niemale znaczenie, poniewaz sarkofag z napisem „Jakub, syn Jozefa, brat Jezusa” bylby najstarszym pisemnym dowodem historycznosci Jezusa i wiarygodnosci Nowego Testamentu.

DALSZA RODZINA JEZUSA. Nie tak dawno ogladalem w Nazarecie miejsce wykopalisk prowadzonych najpierw przez Prospera Viauda, a potem Bellarmina Bagattiego. Odslonili oni resztki domu, w ktorym zapewne wychowal sie Jezus — poswiadczaja to inskrypcje z polowy I wieku. Obecnie na tym miejscu stoi kosciol zbudowany przez krzyzowcow na podwalinach wczesniejszego kosciola bizantyjskiego. Pod nim odkryto szczatki miejsca nabozenstw sprzed IV wieku — bylo tam baptysterium, a na podlodze byla mozaika z imieniem Konona z Nazaretu. Odkrycie to potwierdzilo swiadectwo wczesnochrzescijanskiego meczennika Konona, ktory w czasie przesladowan za cesarza Decjusza (249-251) zeznal, ze nalezal do potomkow rodziny Jezusa z Nazaretu23. W II wieku Hegezyp napisal, ze cesarz Domicjan (81-96), gdy doszla go wiesc o wnukach Judy, brata Jezusa, kazal ich wezwac przed swoj tron, gdyz obawial sie przyjscia Chrystusa. Postawieni przed cesarzem potwierdzili, ze sa z rodu Dawida i z rodziny, z ktorej pochodzil Jezus. Na pytanie o majatek, pokazali mu spracowane dlonie. Zapytani o Chrystusa, Jego Krolestwo i czas przyjscia, odrzekli, ze Jego Krolestwo nie jest z tego swiata, ale ze przyjdzie z nieba w dniach konca, gdy odbedzie sie sad zywych i umarlych. Domicjan zwolnil ich ze slowami pogardy, a oni zostali przywodcami Kosciola w Judei24. W III wieku historyk chrzescijanski Sekstus Juliusz Afrykanski napisal, ze potomkowie braci Jezusa mieszkali w okolicach Nazaretu i cieszyli sie duzym autorytetem wsrod chrzescijan. Nazywano ich Deposynami, czyli Przynalezacymi do Pana25. Irlandzki duchowny katolicki Malachi Martin w ksiazce pt. The Decline and Fall of the Roman Church (Zmierzch i upadek Kosciola rzymskiego) opisal ciekawe spotkanie z papiezem Sylwestrem I w 318 roku, do ktorego doszlo z inicjatywy Deposynow: „Deposyni domagali sie, aby Sylwester, ktory sprawowal wladze z Rzymu, pozbawil autorytetu greckich biskupow urzedujacych w Jerozolimie, Antiochii, Efezie i Aleksandrii, natomiast w ich miejsce powolal biskupow sposrod Deposynow, a takze by powrocil do dawnej praktyki przesylania pieniedzy do Jerozolimy jako matki Kosciola (...). Deposyni domagali sie takze przywrocenia prawa, w tym sabatu, swiat i nowiow, o ktorych mowi Biblia. Sylwester odrzucil ich zadania, twierdzac, ze Kosciolem matka jest teraz Rzym (...). Byl to ostatni znany dialog ze swiecacym sabat Kosciolem na wschodzie, ktorego przywodcami byli potomkowie rodziny Jezusa Chrystusa”. Nowy Testament, a takze Jozef Flawiusz wymieniaja braci Jezusa. O jednym z nich swiadczy takze ossuarium Jakuba oraz tradycja utrwalona na ikonie z klasztoru sw. Gerasimosa, ktora pokazuje Jakuba, starszego brata Jezusa. Epifaniusz podal w IV wieku, ze bracia i siostry Jezusa byli dziecmi Jozefa. Z biblijnego kontekstu mozna wywnioskowac, ze Jozef byl duzo starszy od Marii, a w owczesnej kulturze wdowiec z dziecmi raczej nie zostawal niezonaty. Podeszly wiekiem Jozef zapewne zmarl, zanim Jezus rozpoczal swoja publiczna sluzbe, dlatego ewangelie wspominaja pozniej juz tylko Marie z bracmi i siostrami Jezusa. Tak wiec wiele przemawia za tym, ze Jezus mial starsze rodzenstwo z pierwszego malzenstwa Jozefa, choc oczywiscie dogmatyczni w tej sprawie byc nie mozemy.

Alfred J. Palla/Znaki Czasu - 12/2007

1. Mt 13,54-57.
2. Cyt. w: John Lightfoot, St. Paul’s Epistle to the Galatians, s. 252.
3. J 19,27.
4. J 7,3-5.
5. Mt 13,57.
6. Mt 12,46-50.
7. Ian Wilson, Jesus the Evidence, s. 158-159.
8. Euzebiusz z Cezarei, Historia Kosciola, 4:22, zob. 3:19-20; Jozef Flawiusz uzywa slowa anepsios dwanascie razy, na przyklad w: Dawne Dzieje Izraela, 1,19:4.
9. John P. Meier, A Marginal Jew: Rethinking the Historical Jesus, s. 326.
10. Zob. Gal 1,19; I Kor 9,5.
11. Zob. Mt 13,54-57.
12. I Kor 9,5.
13. Zob. Dz 15,12-29.
14. Zob. Dz 21,18.
15. Hegezyp, Commentaries, ksiega V, cyt. w: Hieronim ze Strydontu, De Viris Illustribus.
16. Jozef Flawiusz, Dawne Dzieje Izraela, 20,9:1.
17. Euzebiusz z Cezarei, Historia Kosciola 2:23. W tym miejscu warto wyjasnic, ze Nowy Testament mowi o meczenskiej smierci jeszcze jednego Jakuba, starszego brata apostola Jana, syna Zebedeusza (Mt 4,21), ktory zostal sciety z rozkazu Heroda Agrypy I (Dz 12,1-2), a takze wspomina o apostole Jakubie, synu Alfeusza (Mt 10,3; Dz 1,13). Kosciol rzymskokatolicki identyfikuje tego ostatniego z Jakubem, bratem Jezusa, powolujac sie na opinie Hieronima ze Strydontu (347-420). Natomiast prawoslawni i protestanci uwazaja, ze sa to dwie rozne postacie, co wydaje sie sluszne, poniewaz ojcem Jakuba, brata Jezusa, byl zapewne Jozef, na co wskazuje rowniez niedawne odkrycie ossuarium Jakuba.
18. Jozef Flawiusz, Dawne Dzieje Izraela, 20, 9, 1.
19. Biblical Archeology Society, „Update - Finds or Fakes?”, 16 maja (2006).
20. Tamze.
21. Tamze.
22. Tamze.
23. Euzebiusz z Cezarei, Historia Kosciola, 7:13-14.
24. Tamze, 3:20.
25. Tamze, 7:11-14.

KONKLUZJE:
Autor artykulu w swych wypowiedziach wypowiada sie w prawdzie, ze Biblia jasno nie przedstawia synow i corek Marii jako jej dzieci, ale w wielu wypowiadanych slowach sugeruje, ze na pewno nie byly to dzieci Marii, ale Jozefa z pierwszego malzenstwa. Zawarte to jest w nastepujacych cytatach: „ O tym, ze bracia i siostry Jezusa nie byli dziecmi Marii, swiadczy tekst ( Jana 19,27) „…Oto matka twoja! I od owej godziny wzial ja ow uczen do siebie” Wedlug owczesnych obyczajow, obowiazek opieki nad matka spoczywal na jej potomstwie. Fakt, ze umierajacy Jezus przekazywal opieke nad swoja matka apostolowi Janowi, wskazuje, ze byl On jej jedynym dzieckiem". Koniec cytatu. Nastepny cytat: „Epifaniusz (315-403), biskup Salaminy, znakomity apologeta wczesnochrzescijanski znajacy z pierwszej reki tradycje judejskie, napisal, ze bracia i siostry Jezusa byli dziecmi z pierwszego malzenstwa Jozefa, ktory byl wdowcem, kiedy pojal za zone Marie. Jego slowa potwierdza obyczaj, ktory nakazywal najstarszemu lub jednemu synowi przejac biznes po ojcu. Jezus nie wywolal zgorszenia, gdy zostawil warsztat ciesielski w Nazarecie starszym braciom.” – koniec cytatu. Sugestia, ze Jezus byl jedynym dzieckiem Marii nie posiada potwierdzenia tego faktu w Pismie Swietym. Biblia na ten temat milczy. Jedynie, co mozemy sie z niej dowiedziec to, to, ze Rodzina Marii byla wielodzietna. Czy byly to dzieci, ktore urodzila Maria?, czy pochodzily one z pierwszego malzenstwa? Nie wiemy z Biblii.Jednak na podstawie tekstu z Mat.1,25 „Ale nie obcowal z nia, dopoki nie powila syna, i nadal mu imie Jezus” - mozemy przypuszczac, ze Maria mogla miec dzieci tak jak kazda zona, ktora obcuje ze swym mezem. Z Biblii wiemy tez, ze Jezus posiadal braci jak i siostry (Mat. 13,55-56; Gal.1,19) I, ze jeden z nich byl starszy od Jezusa. Byl nim Jakub syn Jozefa z pierwszego malzenstwa i zapewne postac z ikony znajdujacej sie w klasztorze prawoslawnym na Pustyni Judzkiej, ktora tak pieknie opisuje autor ww. artykulu, przedstawia prawdziwa rzeczywistosc.
Ale czy pozostale rodzenstwo bylo starsze od Jezusa? Gdyby Jozef mial wiecej dzieci z pierwszego malzenstwa zapewne malarz malujacy ikone z uciekajaca rodzina do Egiptu obok Jakuba umiescilby wiecej dzieci. Czyz nie jest to sztuka religijna z tradycji ludowej tak wazna dla prawoslawia jak i katolikow? Ucieczka Jozefa z rodzina byla w niedlugim czasie po narodzeniu sie Jozusa, a na spis udawano sie z cala rodzina. Dlatego obraz ucieczki Jozefa ze swoja rodzina przedstawia rzeczywista prawde historyczna. Z pierwszego malzenstwa pochodzil tylko Jozef, pozostale dzieci zrodzone zostaly po urodzeniu sie Jezusa, zgodnie z tym, co pisze Mateusz 1,24-25. " Zbudziwszy sie ze snu, Jozef uczyni tak, jak mu polecil aniol Panski: wzial swoja malzonke do siebie, lecz nie zblizal do niej, az porodzila syna, ktoremu nadal imie Jezus" Dlaczego Biblia milczy na ten temat? Czyzby dogmat ten nie byl wazny dla chrzescijan i potrzebny do zbawienia? Wiedza o rodzinie Marii i to czy ona poza urodzeniem Jezusa rodzila dalej, wcale nie jest potrzebna do zbawienia!! To, co z Biblijnej postaci Marii, powinna wiedziec kobieta chrzescijanka i brac przyklad do nasladowania jej to:
1.Zaufac tak jak ona Jezusowi i robic to, co On kaze. 2.Nie spozywac zadnych uzywek (alkoholu, papierosow, kawy i narkotykow.) 3.Troszczyc sie o rodzine. 4.Przestrzegac i uczyc dzieci przestrzegania wszystkich nauk Jezusa i Jego Ojca. 5.Byc osoba skromna i uczulona na potrzeby innych ludzi.

[link widoczny dla zalogowanych]

Jehoel_bendat_Mosze

Jezus jest pierworodnym dla Józefa i Marii.Oboje składają ofiarę za pierworodnego.W rodowodzie wymienia się Jezusa jako pierworodnego.Upada więc hipoteza o tym,że Jakub był pierwszym synem Józefa.

tom68

Jozef

Glownymi zrodlami wiedzy o swietym Jozefie sa Ewangelie, ale mowia o nim takze niektore apokryfy, np. Protoewangelia Jakuba, Ewangelia Tomasza, Historia Jozefa Ciesli. Ewangelie Mateusza i Lukasza podaja dwa rozne rodowody Jozefa; wedlug obu Jozef wywodzil sie z rodu krola Dawida z pokolenia Judy. Wedlug tradycji katolickiej Mateusz (rozdz. 1) podaje rodowod sw. Jozefa, a Lukasz (rozdz. 3) rodowod Maryi.

Wedlug apokryfow przed malzenstwem z Maryja Jozef poslubil Salome (lub Esche), z ktora mial doczekac sie synow Jakuba i Jude Tadeusza[1][2] (apokryf Opowiadanie o Jozefie ciesli wymienia jeszcze Szymona i Jozefa/Justusa) oraz 2 corki: Lizje i Lidie. Owdowiawszy, Jozef poslubil Maryje. Zgodnie z proroctwem arcykaplan oglosil, ze wszyscy niezonaci mezczyzni z domu i z rodu Dawida, odpowiedni do malzenstwa, maja zlozyc swoje rozdzki na oltarzu. Czyja zas rozdzka po zlozeniu zakwitnie, a na koncu jej ukaze sie Duch Panski w postaci golebicy, temu Dziewica powinna byc powierzona i przez tego poslubiona[3].

[link widoczny dla zalogowanych]